logo
ENG



"ამ არჩევნებზე დემოკრატია ხარისხობრივად უნდა გაიზარდოს" - ინტერვიუ ელენე ხოშტარიასთან

10 სექ 202016:34
3 წუთის საკითხავი
clock 3348
5jexmakinvdbcv7.jpg

ელენე ხოშტარია ბოლო დროის ერთ-ერთი ყველაზე ხმამაღალი პოლიტიკური აქტივისტია, რომელიც უახლეს წარსულში მრავალი საზოგადოებრივი პროტესტის ავანგარდში ვიხილეთ. ინტერვიუსთვის მას საარჩევნო შტაბში ვეწვიეთ.  

ინტერიერმა მკაფიო პოლიტიკურ შთაბეჭდილება მოახდინა: შესასვლელში იატაკზე პუტინის ნაფეხურიანი გამოსახულება, კედლებზე სხვადასხვა მნიშვნელოვან პოლიტიკურ პროცესში მისი მონაწილეობის ამსახველი ფოტომასალა, თავად ელენეს კი ყელზე შემოხვეული წითელი თვალსახვევი -  20 ივნისის დემონსტრაციის სასტიკი დარბევის პროტესტის ნიშნად. 

ინტერვიუსთვის ზუსტად 1 საათი გვქონდა, ამიტომ ფორმალობები სწრაფად გავიარეთ და დავსხედით.

ჩვენ გვაინტერესებს ვინ არის, რა ამოძრავებს და  ვის და რას წარმოადგენს ელენე ხოშტარია პარლამენტში. რას არ უღალატებს არასდროს, სად წავა კომპრომისზე და რით იხელმძღვანელებს, თუ ის და მისი გუნდი ივანიშვილზე გამარჯვებას მოიპოვებენ.

 

ელენე, რა არის თქვენი მთავარი აქტივისტური პლატფორმა, რომელსაც მუდამ უერთგულებთ

 

     -  ყველაზე მეტად, რაც მამოძრავებს და მნიშვნელობა არ აქვს, რა სტატუსით ვარ, ბიუროკრატი ვარ, პარლამენტის წევრი ვარ, თუ არავინ, არის ადამიანის უფლებების დარღვევა. კონკრეტულად რომ ვთქვათ - უმცირესობების ჩაგვრა, განსხვავებულის დაჩაგვრა, რაც, სამწუხაროდ, ჩვენს ქვეყანაში ხშირი მოვლენაა. უმრავლესობის მიერ უმცირესობების დაჩაგვრა, ეს არის ის თემა, რაც აბსოლუტურად ყველა მდგომარეობაში ჩემი მამოძრავებელია. 

 

ადამიანის უფლებების მრავალი აქტივისტისთვის, მისი მემარცხენე ნაწილისთვის, ჩვენს ქვეყანაში უფლებრივი თანასწორობის ნაწილია სოციალურ-ეკონომიკური თანასწორობაც. ისინი მიიჩნევენ, რომ სახელმწიფო ვალდებულია დააწესოს მეტი რეგულაცია, მეტი ეკონომიკური თანასწორობისთვის. თქვენი პლატფორმა რამდენად მოიცავს თანასწორობისა და ჩაგვრის ამ გაგებას? 

 

     -  გააჩნია, რა შინაარსს ვდებთ ამაში და გააჩნია, განვითარების რა ეტაპზეა ქვეყანა. ევროპაში თანასწორობა, მათ შორის ეკონომიკური, დოვლათის რაღაც ნაწილის გადანაწილება და სახელმწიფოს სოციალური ფუნქცია მოდიოდა ეკონომიკური განვითარების დოზასთან ერთად. რაც უფრო ეკონომიკურად განვითარებული ხარ, მეტია დოვლათი, მეტად გაქვს დოვლათის გადანაწილების შესაძლებლობა. ამიტომ, რა თქმა უნდა, გარკვეული სოციალური ფუნქციების გარეშე შეუძლებელია, რომ სახელმწიფომ იყოს, მაგრამ აქ ყველაზე დიდი მნიშვნელობა აქვს, რა დოზით. 

მაგალითად, საქართველოს მაგალითი რომ მოვიყვანოთ, საყოველთაო ჯანდაცვის სისტემა გადასარევად ჟღერს. თითქოს ნიშნავს, რომ ყველამ თანასწორად უნდა მიიღოს ჯანდაცვა. თუმცა, რას ნიშნავს ეს რეალურად, როდესაც ხარ ღარიბი ქვეყანა? შეუძლებელია, რომ ჯანდაცვის ხარჯები გეყოს აბსოლუტურად ყველაზე. პოპულიზმია ამის თქმა. უსამართლობაა ეს ვითომ თანასწორობა იმიტომ, რომ მდიდარზეც და ღარიბზეც იხარჯება ერთი და იგივე რესურსი. ამ დროს, მდიდარზე რომ არ დაიხარჯოს და საჭიროების მიხედვით დაიხარჯოს, უფრო სამართლიანი იქნება.

ამიტომ, არ არსებობს ასეთი უნივერსალური რეცეპტი. ჩემი აზრით, ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს კონტექსტს და ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს, რომ ეს არ იყოს უბრალოდ პოპულიზმი. თუმცა, რა საკვირველია მიმაჩნია, რომ თუ შენი ქვეყანა მდიდრდება და შენთან დოვლათი გროვდება, შიმშილით ადამიანი არ უნდა მოკვდეს.

 

როგორ მონიშნავდით საკუთარ თავს პოლიტიკურ რუკაზე?

 

     -  ცენტრი, ალბათ.

 

ჩვენს ქვეყანაში, მიუხედავად იმისა, რომ  მოსახლეობის უმეტესობას ერთნაირი სასიცოცხლო გამოწვევები უდგას, პოლიტიკურ ნაწილში საზოგადოება მკვეთრად პოლარიზებულია. ასევე მნიშვნელოვნად განსხვავებულია სხვადასხვა სოციალურ, ეკონომიკურ, პოლიტიკურ საკითხებზე ამომრჩეველთა შეხედულებები. თქვენი სლოგანი არის “შენი მხარდამჭერი პარლამენტში”. ვისი მხარდამჭერი იქნება ელენე ხოშტარია არჩევნებში გამარჯვების შემთხვევაში?

 

     -  მიმაჩნია, რომ პარლამენტარი ყველა იმ ადამიანის გვერდში უნდა იყოს, ვისაც იმ მომენტში უჭირს. ჩემი ვალდებულებაა, დავიცვა  იმ  ადამიანების უფლებები, რომლებიც იქნებიან უსამართლობის მსხვერპლი. ეს სლოგანიც ამის შესახებაა.

 

საქართველოში პოლიტიკოსები, განსაკუთრებით წინასაარჩევნოდ, გამოირჩევიან პათეტიკური ტონით. ისინი ხშირად აცხადებენ, რომ არჩევნები ქვეყნის გამოხსნის, გადარჩენის, აღმშენებლობის და ა.შ. შესახებ არის. თქვენთვის რის შესახებ არის 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნები?

 

     -  მე მგონია, რომ, დაგვიანებულად, მაგრამ დამდგარია ეტაპი, როდესაც საქართველოს სახელმწიფოში ლიბერალური დემოკრატიის ჩამოყალიბებისკენ კიდევ ერთი ნაბიჯი უნდა გადაიდგას. ბიძინა ივანიშვილის მოშორება ძალიან მნიშვნელოვანი მგონია, რა თქმა უნდა, და მთავარი ამოცანაა, თუმცა,  ამას დემოკრატიულ განვითარებაში ნახტომი თუ არ მოყვა, მაშინ არსებითად წინ ვერ წავალთ. ჩემთვის სახელებს და გვარებს არ აქვს მნიშვნელობა. გაუმჯობესება იქნება, კომპრომისებით და ერთმანეთის გათვალისწინებით რომ მოგვიწევს ქვეყნის მართვა. ეს სულაც არ არის მარტივი, მაგრამ დემოკრატიას ხარისხობრივად გაზრდის. არ არის მარტივი იმიტომ, რომ ჩვენი პოლიტიკური კულტურა, პარტიული ტრადიცია არ არის იმდენად ძლიერი. 

ჩვენთან  პოლარიზაციის ხარისხი ძალიან მაღალია. ეს პოლარიზაცია დღეს ძირითადად ოცნებასა და ოპოზიციას შორის გადის, მაგრამ პარტიებს შორისაც რთული იყო და არის კონსტრუქციული კოორდინაცია -  ეგოების გამო, ეგოისტური პარტიული ინტერესების გამო და ა.შ.

პოლიტიკურ კლასს ეს სერიოზულად გვაქვს სასწავლი. ამ ტესტს თუ ჩავაბარებთ, იმხელა ნაბიჯი იქნება წინ, რამხელაც არჩევნების გზით ხელისუფლების ცვლილება, კონსტიტუციის მიღება და კორუფციის დამარცხება იყო, რამაც ხარისხობრივად სხვა ეტაპზე გადაიყვანა ქვეყანა.  ეს არის ჩემთვის ამ არჩევნებში მთავარი ამოცანა - ქართული დემოკრატია ხარისხობრივად უნდა გაიზარდოს. 

 

რამდენად კომფორტულად გრძნობთ თავს ტრადიციულ პოლიტიკურ ისტებლიშმენტში? რამდენად ხართ პარტიული პოლიტიკოსი?  

 

     -  ახლა გამიჭირდება ჩემი თავის ანალიზი. ზოგადად პარტიაში მუშაობა არის აუცილებელი, პარტიული ტრადიცია უნდა შეიქმნას აუცილებლად, მაგრამ არის ძალიან რთული, მათ შორის, პერსონალურად  ჩემთვის იმიტომ, რომ ხშირ შემთხვევაში ეს გულისხმობს გარკვეულ ჩარჩოებს. თავისთავად, საჭიროა ჩარჩოები იმიტომ, რომ გუნდი ქმნის, გუნდი ცვლის და გუნდი მართავს, მაგრამ პერსონალურად ჩემთვის მარტივი არ არის. 

ასევე, ვისურვებდი პარტიების მეტ დემოკრატიზაციას, რომ შიდა კონკურენციის წესები, სიის შედგენის წესები, გადაწყვეტილების მიღების წესები და ა.შ., უფრო ინსტიტუციონალიზებული, უფრო გახსნილი, უფრო დემოკრატიული იყოს. შეიძლება ამან უკეთეს პლატფორმებად აქციოს პარტიები.

 არ ვლაპარაკობ კონკრეტულად მხოლოდ ჩემს პარტიაზე, არ მინდა, რომ  ჩემი პარტიის კრიტიკად იყოს აღქმული. მთლიანობაში ჩემი დაკვირვება, პარტიებთან ურთიერთობისას და პარტიაში ყოფნისას არის ეს.

 

თავად თქვენი პარტია “ევროპული საქართველო” რამდენად გამოირჩევა დამოკრატიულობის ხარისხით?

 

     -  ერთი, რაც ძალიან მომწონს ამ პარტიაში არის მრავალფეროვნება. ასეთი ვერტიკალი ერთ ადამიანზე ჩამოკიდებული არ არის. მიუხედავად იმისა, რომ არიან ძლიერი პიროვნებები, რომლებიც ცდილობენ, პარტია თავისკენ გადაქაჩონ, ხელის გადაგრეხვის ინსტიტუტი არ არის. ამ მხრივ, გარკვეულწილად, მრავალფეროვანი პარტიაა. არის მსჯელობის სივრცე, არის, ჩემი აზრით, მეტი დამოუკიდებლობის სივრცე. თუმცა ასე კარგად არ ვიცნობ სხვა პარტიებს, რომ მათი ანალიზით დავკავდე. ეს მრავალფეროვნება ჩემთვის უაღრესად მნიშვნელოვანია.

 

ზოგადად პოლიტიკაში ღირსეულ პოზიციად ითვლება, როდესაც პოლიტიკოსი არჩევნებში წარუმატებლობას საკუთარი ძალისხმევის ნაკლებობას, კამპანიის არასრულფასოვნებას, ან არასაკმარის მუშაობას უკავშირებს. თქვენი წვლილი რომ გვერდზე გადავდოთ, რა შეიძლება იყოს იმის მიზეზი, რომ ამომრჩევლებმა მხარი არ დაგიჭირონ?

 

     -  ეს ხომ ის არჩევნებია, რომელმაც ცვლილება უნდა მოიტანოს. რამდენად დაიჯერებს საერთო ცვლილებების საკითხს და ოპოზიციის ძალას ამომრჩეველი, ამას, რა თქმა უნდა, ყველაზე, მათ შორის, ჩემზეც ექნება გავლენა. თუმცა, მე მგონია, რომ პერსონებზე ძალიან ბევრი რამ არის დამოკიდებული.

არ გეთანხმებით შეფასებაში, რომ პოლიტიკოსები წარუმატებლობას თავის თავს აბრალებდნენ ხოლმე. ხშირად ამბობენ ხოლმე, რომ გაყალბდა, ან ამომრჩევლებმა ვერ გაუგეს. ყველა შემთხვევაში, პოლიტიკა ისეთი საქმეა, რომ თუ ამომრჩეველმა ვერ გაგიგო, შენი ბრალია. ინდივიდებს ყოველთვის აქვს მნიშვნელობა, მაგრამ ამ არჩევნებში მთლიანად ოპოზიცია როგორ გამოიყურება და რამდენად ასხივებს ცვლილებების ძალას ამას ექნება მნიშვნელობა.  მე მგონია, რომ, შეცდომების მიუხედავად, დღეს ოპოზიციას აქვს ამის შანსი.

 

თქვენ ხმამაღალი განცხადებებით გამოირჩევით ადამიანის უფლებების მიმართულებით არაპოპულარულ საკითხებზე. კვლევები ცხადყოფს, რომ ლგბტქ ადამიანების უფლებრივი თანასწორობის საკითხი საზოგადოების საკმაოდ მსხვილ ჯგუფებში გაღიზიანებას და ხშირად აგრესიასაც კი იწვევს. რამდენად ძვირი გიჯდებათ ელექტორალური თვალსაზრისით უმცირესობების მხარდამჭერი საჯარო განცხადებები?

 

     -  გამიჭირდება თქმა. ალბათ რაღაც დამიჯდა, მაგრამ მიუხედავად იმისა, რომ იმ კონკრეტულ მომენტში, როდესაც შენ მიდიხარ ცირკთან ტრანსგენდერი ადამიანის დასაცავად, ძალიან ბევრმა შეიძლება  „ფუ, ეს რას შვება“ და მსგავსი რამ თქვან, მიმაჩნია, რომ, საბოლოო ჯამში, აბსოლუტურად შესაძლებელია, რომ თანმიმდევრობით, შენი მოტივაცია გააგებინო ადამიანებს. მე, ამ მხრივ, მაღალი წარმოდგენის ვარ ქართულ საზოგადოებაზე.

უმცირესობების ჩაგვრა ბოროტებაა ქვეყნისთვის. მგონია, რომ ასეთ საზოგადოებაშიც კი, რომელშიც მრავალი საკითხის მიმართ მიუღებლობა არსებობს, შესაძლებელია, რომ პატივი სცენ შენს ამ ხაზს. უმცირესობების დაცვა კარიერული გათვლა ხომ ვერ იქნება, არა? ეს არის ის, რაც ინსტინქტურად მამოძრავებს და რაც ინსტინქტურად მამოძრავებს, თუ ამ ქვეყანაში მიუღებელია, მაშინ უბრალოდ არ უნდა ვიყო პოლიტიკოსი. მე მიმაჩნია, რომ შესაძლებელია  ამ ყველაფრის გადატეხვა და ახსნა. შეიძლება კონკრეტულ მომენტში ვიღაცამ Facebook-ზე კომენტარში „ლეზბიანკა“, როგორც სალანძღავი სიტყვა, ისე დამიწეროს,  მაგრამ, საბოლოო  ჯამში,  არ მგონია, რომ ეს წარუმატებლობის რეცეპტია.

სირცხვილიას” აქციები რომ იყო, მაშინ ამოვიცანი ჩემში ერთი პრინციპი. შოთამ [დიღმელაშვილმა] თქვა, რომ რთულ სიტუაციებში, როცა ვფიქრობთ, როგორ და რა ვთქვათ, ყველაზე სწორი არის სიმართლის თქმაო. აბსოლუტური გულწრფელობა, რა თქმა უნდა, არ არის შესაძლებელი, ორ ადამიანს შორისაც კი, თუმცა მაქსიმალური გახსნილობა და გულწრფელობა, თუნდაც რთული საკითხის თქმა ისე, როგორც შენ წარმოგიდგენია, მგონია საუკეთესო რეცეპტი ზოგადად ურთიერთობებში. 

 

გამოცდილება გვასწავლის, რომ არჩევნების ბედს, ძირითადად, გადაუწყვეტელი ამომრჩეველი წყვეტს. თქვენი აზრით, ამომრჩევლები, რომლებიც ფიქრობენ “რატომ ხოშტარია?”, რას ფიქრობენ?

 

     -  ერთ-ერთი მთავარი პრობლემა, რატომაც ყოყმანობს ამომრჩეველი, მათ შორის ქართული ოცნება უწყობს ამას ხელს, არის წარმოდგენა იმის შესახებ, რომ, თითქოს, არჩევანი არსებულსა და წარსულს შორის არის გასაკეთებელი, რომ ეს ორი არის მხოლოდ და მხოლოდ ალტერნატივა. ეს რეალობას აღარ შეესაბამება, არჩევანი ახლა ბევრად მრავალფეროვანია.  წინა ხელისუფლების ნაწილი რომც მოვიდეს ხელისუფლებაში, წინა მთავრობა არ ბრუნდება, თავის ცუდით და კარგით. 

მეორე არის ზოგადად უნდობლობა პოლიტიკოსების მიმართ. 4 წლის განმავლობაში, რაც პოლიტიკაში ვარ, ყველაზე ხშირად რა განწყობაც შემხვედრია ადამიანებთან ურთიერთობაში არის ის, რომ სიტყვას ფასი არ აქვს, მაინც ვერ ენდობი, ერთნაირი ნაგავია, რამ გაყო და ა.შ. აი, მაგის გარღვევა თუ იქნება შესაძლებელი, რომ პოლიტიკოსი არ იყოს მატყუარას სინონიმი, ბევრი გადაუწყვეტელი ადამიანის მიმხრობა შეიძლება.

ბევრი რამ არსებობს, რითიც დაკარგული ნდობის მოპოვება შეიძლება. გულწრფელობით, შეცდომის აღიარებით, კრიტიკის მიღებით და ა.შ. ეგ შეიძლება, ჩემი აზრით, იყოს გადამწყვეტი ფაქტორი.

ბევრი მიიჩნევს, რომ ნიჰილიზმს ვერ დაძლევს. ვიღაცებს მიაჩნიათ, რომ რაღაც ტექნოლოგიებით და ტექნიკებით შესაძლებელია ადამიანების მანიპულირება. არ ვიცი, იქნებ, შესაძლებელიც იყოს, მაგრამ მაგაში არც ძლიერი ვარ და არც გამომივა. ჩემთვის მთავარი ინსტრუმენტი არის უშუალო კონტაქტი, ოღონდ არა მხოლოდ წინასაარჩევნოდ. 

არ ვიცი, რამდენად გამომივიდა, მაგრამ ყველაზე მეტად ნდობის შენება მაშინ ხდება, როდესაც არჩევნების შემდეგ მიდიხარ ადამიანებთან და მართლა ხვდებიან, რომ მაინცდამაინც ხმის გამოსაგლეჯად არ დადიოდი. 

კრიტიკის მიმღებლობა ანახო, იმსჯელო მრავალ საკითხზე და მრავალი კუთხით გააცნო შენი თავი. ეს მგონია ყველაზე ეფექტური ინსტრუმენტი.

 

ჩვენს საზოგადოებაში ქალებს, კაცებთან შედარებით, მრავალი დამატებითი დაბრკოლების გადალახვა უწევთ, განსაკუთრებით ისეთ ქალებს, რომლებსაც საჯარო ცხოვრების სურვილი აქვთ.  თქვენ რა დაბრკოლებები შეგხვედრიათ პოლიტიკური კარიერის შენების პროცესში? 

 

      -  ყველაზე მეტად ვხვდები სტერეოტიპებს, თუ როგორი უნდა იყოს ქალი, ან ქალი პოლიტიკოსი. ზოგჯერ როდესაც გაიგებენ, რომ 4 შვილი მყავს, ვერ წარმოიდგენენ ჩემნაირ ტიპაჟს როგორ შეიძლება 4 შვილი ჰყავდეს. “ალქაჯი”, ასეც ხშირად მეძახიან ხოლმე იმიტომ,  რომ ქალს “არ შეეფერება”, რომ ეცვას ისე, როგორც მე ზოგჯერ მაცვია, ან ფიქრობენ, რომ ქალი არ უნდა დახტოდეს ნაგვის მანქანაზე. 

სტერეოტიპები, რომლებშიც ცდილობენ, მოგაქციონ, არის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი დაბრკოლება.

უშუალო ურთიერთობებში, რა თქმა უნდა, პარტიაშიც არის ხოლმე რაღაცნაირი მასკულინური, თუ მაჩოისტური კულტურა, გადაწყვეტილების მიღების, მსჯელობის პროცესში, რაც ჩემთვის დისკომფორტი ყოფილა ნამდვილად, მაგრამ გადაულახავი არა.

 

თქვენ მსგავსად, დაბრკოლებებს ჩვენს ქვეყანაში მრავალი ქალი აწყდება. აქტივისტების ნაწილი მიიჩნევს, რომ სახელმწიფომ, აქტიური ჩარევით, ამ წინაღობების აღმოფხვრაზე უნდა იზრუნოს. ეთანხმებით სახელმწიფოს მხრიდან გენდერული თანასწორობის ხელშეწყობის მიზნით, სხვადასხვა “დროებითი ზომის” გატარებას, მაგალითად, კვოტირებას

 

     -  კვოტების თემაზე ძალიან ბევრს ვფიქრობ. ადრე უფრო ნეგატიურად ვიყავი განწყობილი, ვიდრე ახლა. ახლაც არ მიმაჩნია კვოტები პრობლემის გადაჭრის გზად, თუმცა არ ვარ ისეთი რადიკალური წინააღმდეგი, როგორიც ვიყავი. იდეოლოგიურად არასწორი მგონია, იმ თვალსაზრისით, რომ პრობლემა მოგვარდება, არა რაოდენობით, არამედ უნარებზე ორიენტირებული (merit-based) სისტემის შექმნით. არ მგონია, რომ ეს კვოტები ახლა ხარისხობრივად შეცვლის, ამ ბარიერებს მოაცილებს. თუმცა, არც იმხელა ზიანი მგონია, მოჰქონდეს, რომ ეს ექსპერიმენტი არ ჩაატარო. ზოგისთვის ეს არის მიუღებელი და დამანგრეველი. მე არ მგონია, რომ ზიანის მომტანია, მაგრამ არც გადაჭრის გზა არ მგონია.

 

ევროპული საქართველოს ლიდერები ხშირად უსვამენ ხაზს, რომ ყოფილი თანაგუნდელებისგან, სხვა ყველაფერთან ერთად, წარსულ შეცდომებზე აქტიური საუბარი განასხვავებთ. თუმცა სხვადასხვა დროსა და კონტექსტში პოლიტიკური საკითხები აქტუალურობას იძენენ, ან კარგავენ. მიგაჩნიათ, რომ წინა ხელისუფლების შეცდომებზე საუბარი 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებისთვისაც აქტუალურია?  

 

     -  აქტუალური არის და ზოგადად, ლეგიტიმურიც არის იმიტომ, რომ პირველად შეიცვალა ხელისუფლება და შენ ამბობ, რომ შეცდომები დავუშვი, მაგრამ კიდევ ერთხელ უნდა მენდო. რა თქმა უნდა, გადასამოწმებელია, რატომ უნდა გენდოს იმიტომ, რომ ძალიან მარტივია თქვა ბოდიში, ან შემეშალა, ასე, ერთი სიტყვით. ამას სჭირდება დრო, ურთიერთობისა და მსჯელობის პროცესი, რომ ბოდიში რეალურ გადააზრებად ჩაითვალოს. ამიტომ, ადამიანები ხშირად დასვამენ ამაზე კითხვებს.

პირველად ხდება, რომ წარსულში ხელისუფლებაში მყოფი გუნდი ამბობს, რომ ისევ სურს ხელისუფლებაში მოსვლა. ჩვენ ხომ წყვეტები გვქონდა სულ - სააკაშვილი რომ მოვიდა, შევარდნაძის გუნდი დაიშალა, იგივე მოხდა გამსახურდიას შემთხვევაში. ახლა ეს ასე არ მოხდა. ამიტომ, ეს წრე უნდა შეიკრას. მე, მაგალითად, საერთოდ არ მინდა და არ ვიცი ეს რამდენად რეალურია, რომ ქართული ოცნება არჩევნების წაგების შემდეგ გაქრეს. 

პირიქით, კარგია, თუ იქნებიან ადამიანები, რომლებიც გაიაზრებენ, რა დააშავეს ამ პერიოდში, რომ ციკლი შეიკრას. ამას სჭირდება სწორედ ამ საზოგადოებრივ ლუპაში გავლა. ეს არაა ერთდღიანი პროცესი და კითხვები დაისმება. კითხვები მეტნაკლებად მაშინ ამოიწურება, როდესაც ხელისუფლებაში მოვალთ და მართლაც ხარისხობრივად სხვანაირად მოვიქცევით რაღაც საკითხებში. მანამდე, შეცდომებზე საუბარი მუდამ აუცილებელი იქნება. 

ხშირად, მათ შორის, საჯარო აქტორების მხრიდან მოგვისმენია სკეფსისი, რომ საქართველო, გეოგრაფიული მდებარეობის, სპეციფიკური კულტურის, თუ საბჭოთა მემკვიდრეობის გამო ვერ შეძლებს გახდეს თანამედროვე დემოკრატიული ქვეყანა. რა გაძლევთ იმის იმედს და რა გარწმუნებთ იმაში, რომ საქართველოს აქვს შანსი გახდეს ძლიერი დემოკრატია?

 

     -  ჯერ ერთი, მჯერა ლიბერალიზმის უნივერსალურობის. ეს თეორია, რომ ლიბერალიზმი არის მხოლოდ რაღაც ტიპის, გეოგრაფიის, ტრადიციის ადამიანების ხვედრი, აბსოლუტურად არასწორი მგონია. ეს მითი დაანგრია ბევრმა აღმოსავლურმა ქვეყანამ, მათ შორის, სამხრეთ კორეამ, სინგაპურმა, იაპონიამ. ისტორიულად დანგრეულია ეს მითი. 

რომ შევხედოთ ჩვენს თითქმის 30 წლიან ისტორიას, არაფერი გადაულახავი მენტალობაში ჩვენ არ გვაქვს. რომ შევადაროთ, 90-იან წლებში იყო წარმოდგენები, რომ პოსტსაბჭოთა, ან საბჭოთა გამოვლილ ადამიანს არ შეუძლია კორუფციის გარეშე ცხოვრება, ან არ შეუძლია პრივილეგიების გარეშე ცხოვრება. ეს აღმოჩნდა სრული სისულელე. რაც შევძელით და კორუფცია მოვიშორეთ, არაფერი დამართნია ქართულ გენს. ჩვეულებრივ ვცხოვრობთ. 

ასევე უმცირესობების მიმართ წარმოდგენები ბევრად უფრო მძიმე იყო, ეთნიკური უმცირესობების მიმართ, თუნდაც, ასევე, სექსუალური უმცირესობების მიმართაც. აქტივიზმს თავისი შედეგები ნამდვილად მოაქვს და ეს წარმოდგენები იცვლება. წესები, რომლებიც ლიბერალიზმმა მოიტანა, მათ შორის, მრავალფეროვნების, თანასწორობის და ა.შ. აბსოლუტურად დამკვიდრებადია. უბრალოდ დრო უნდა. 

მე, მაგალითად, პატარა რომ ვიყავი ჭავჭავაძეზე წითელზე გადარბენით ვერთობოდი, პოლიციას ვეძახდი “ძაღლს” და ა.შ. ახლა იარაღი რომ დამადო, ფიზიკურ უხერხულობას ვგრძნობ წითელზე გადასვლისას და პოლიციელს ძაღლს ვეღარ დავუძახებ, მიუხედავად იმისა, რომ ბევრი საბჭოთა თვისება პოლიციას კიდევ აქვს. ამიტომ, მიმაჩნია, რომ ლიბერალიზმის დამკვიდრება არის დროის და ენერგიის საკითხი და სრულიად შესაძლებელია.

 

ზოგადად პროფესიული, განსაკუთრებით კი პოლიტიკური საქმიანობის, მთავარი მამოძრავებელი ადამიანებისთვის არის წარმოდგენა, რომ საქმის კეთება, სხვებთან შედარებით,  უკეთ შეუძლიათ. რისი კეთება შეგიძლიათ უკეთ, ვიდრე თქვენსავე ოლქში ქართული ოცნების კანდიდატს, ნოდარ ტურძელაძეს?

 

     -  რეფორმების. ცვლილებების. მე ვერ ვხედავ, რომ ქართული ოცნების ეს კანდიდატი მოწადინებული იყოს, რეალური ცვლილებების მოსატანად. ეს ბევრ მათგანს ახასიათებს, რომ “კარიერაა რა”. ამ კარიერის მიღმა, წავიდა სამსახურში, მოვიდა, მაგრამ, აი, მამოძრავებელს, რომ რაღაც შეცვალო, მათ შემთხვევაში, ვერ ვხედავ. მგონია, რომ არ აქვთ. მე მგონია, რომ მაქვს. 

 

მადლობა

 

     -  მადლობა თქვენ. 

 

 

ჟურნალისტი: ვასილ მათითაიშვილი


close დახურვა