„ადამიანის უფლებების სწავლებისა და მონიტორინგის ცენტრი“ (EMC) ეხმიანება მთავრობის გაცხადებულ სოფლის მეურნეობის ანტიკრიზისულ გეგმას და მოუწოდებს ხელისუფლებას სამართლიანად გადაანაწილოს მხარდაჭერისთვის გამოყოფილი რესურსები ფერმერთა ყველაზე მოწყვლადი ჯგუფებისთვის.
როგორც განცხადებაშია აღნიშნული, გეგმა არსებითი დახმარების მიღმა ტოვებს იმ ფერმერებს და სამეურნეო საქმიანობაში ჩართულ პირებს, რომლებიც წლების მანძილზე ყველაზე უფრო ნაკლებად იყვნენ მხარდაჭერილი სახელმწიფოსგან.
„მთავრობის მიერ გაცხადებული გეგმის მიხედვით ფერმერები, რომელთაც დარეგისტრირებული აქვთ მიწა, ერთ ჰექტარზე მიიღებენ სახელმწიფოსგან 200 ლარის სუბსიდირებით დახმარებას, რაც გულისხმობს იმას, რომ მსხვილი და საშუალო საფერმერო მეურნეობები მხარდაჭერას მათი მიწის ოდენობის პირდაპირპროპორციულად მიიღებენ. ასევე, პრემიერ მინისტრის განმარტებით, ის ფერმერები რომელთაც მიწა არ აქვთ რეგისტრირებული, ასევე მიიღებენ დახმარებას, თუკი წლის ბოლომდე შეძლებენ მიწაზე ქონების რეგისტრაციას.
პოსტ-საბჭოთა პერიოდში დაწყებული პრივატიზაციის პროცესის შედეგად მიწის რესურსები მეტწილად მმართველი აპარატის ყოფილმა ჩინოვნიკებმა და საბჭოთა ინტელიგენციამ ჩაიგდო ხელში. 2019 წლის მონაცემებით, საქართველოში მიწის მხოლოდ 45%-ია რეგისტრირებული. ხშირად, მოსახლეობის წუხილი სწორედ იმას უკავშირდება, რომ მათ მფლობელობაში არსებული უძრავი ქონება და საკარმიდამო მიწები არ არის მათ ოფიციალურ საკუთრებაში. 2016 წელს დაწყებული მიწის რეფორმის ფარგლებში ამ მაჩვენებლის მნიშვნელოვნად გაუმჯობესება ვერ მოხერხდა. დარეგისტრირებისთვის საჭირო პროცედურების გავლას ხშირად დიდი დრო და რესურსები სჭირდება, რაც ყველაზე მოწყვლად ჯგუფებს, მათ შორის, ეთნიკურ უმცირესობებს, ყველაზე მეტად აბრკოლებთ.
ამასთან, მოსახლეობის ნაწილისთვის ბუნდოვანია, თუ როგორ იმოქმედებს მიწის დარეგისტრირება სოციალურ დახმარებასა და სერვისებზე წვდომაზე. იქიდან გამომდინარე, რომ სახელმწიფოს სოციალური დახმარებისა და სერვისებზე ხელმისაწვდომობის საკითხი დამოკიდებულია ქონების რაოდენობაზე, მათ შორის, მიწის რესურსებზე, მიწის რეფორმების დაგეგმილ ღონისძიებებში მიმართვიანობა, როგორც წესი, დაბალია. ჭარბვალიანობის პირობებში (NDI, CRRC, UK Aid 2019 წლის გამოკითხვა აჩვენებს, რომ გამოკითხულთა გამოკითხულთა 54%-ს აქვს აღებული სესხი.
სოფლებში მცხოვრები გლეხების დიდი ნაწილი, კონკურენციის გაწევის შესაძლებლობის არქონის პირობებში, ე.წ. არენდით ქირაობს იმ მიწებს, რომლებსაც წლების მანძილზე თვითონ ამუშავებდნენ. ამ კუთხით, მარნეულისა და ბოლნისის სოფლებში ჩვენი მუშაობის შედეგები აჩვენებს, რომ ადგილობრივ გლეხებს სეზონურად საშუალოდ 600 ლარი უჯდებათ ერთი ჰექტრის იჯარით აღება და დამუშავება, რომელსაც თან ახლავს სარწყავ წყალზე ხელმიუწვდომლობის სერიოზული პრობლემები, რომელიც, როგორც წესი, მათ ხელში აღმოჩნდება ხოლმე, ვინც უფრო დაახლოებულია ბიუროკრატიასთან. ამ პირობებში, ადგილობრივი გლეხების დიდი ნაწილს მხოლოდ საკარმიდამო მიწები აქვთ სოფლებში და ყოველდღიური შემოსავლის მისაღებად უფრო მსხვილ და საშუალო ფერმერებთან დაქირავებულ იაფ მუშახელად არის ჩართული და ძალიან მძიმე შრომას წევენ.
ამ პირობებში აშკარაა, რომ ანტიკრიზისული გეგმის მიხედვით, საირიგაციო საფასურისგან გათავისუფლებული და სარწყავი სისტემებისთვის გრანტის მიმღები პირებიც უმეტესწილად ამ რესურსების მქონე მსხვილი და საშუალო ფერმერები იქნებიან და ყველაზე მოწყვლად სოციალურ ჯგუფებს, ვისაც სახელმწიფოს დახმარება ყველაზე მეტად სჭირდებათ, შესაძლოა პროგრამის მიღმა ტოვებდეს. ცხადია, რომ სახელმწიფოს სოციალური მხარდაჭერის და რესურსების ამგვარი გადანაწილება, რომელიც მეტწილად უფრო გავლენიან და საშუალო ფერმერებზეა ორიენტირებული და ვერ ხედავს იმ რეალურ საჭიროებებს, რომელიც გლეხების უფრო დიდ და ნაკლებად დაცულ ნაწილს აქვს, პრობლემურია და განაწილების უსამართლო პრინციპებზე და ლოგიკაზე დგას.
ზემოთ აღნიშნულის გათვალისწინებით, EMC მოუწოდებს საქართველოს მთავრობას:
- სამართლიანად გადაანაწილოს გამოყოფილი რესურსები და დამატებითი ძალისხმევა და რესურსები მიმართოს სასოფლო საქმიანობაში ჩართულ იმ პირებზე, რომლებიც ამ მხარდაჭერას ყველაზე მეტად საჭიროებენ, მიწის რესურსების რეალურად საკუთრებაში არქონის, სარწყავ წყალზე და სისტემებზე ხელმიუწვდომლობის გამო;
- მიწის რეგისტრაციის გამარტივებული პროცედურების გახანგრძლივებასთან ერთად გაითვალისწინოს საბანკო ვალდებულებებსა და სოციალურ დახმარებაზე ხელმისაწვდომობასთან დაკავშირებული წუხილები, რომლებიც მიწის რეფორმას აფერხებს.
- ანტიკრიზისული გეგმის ფარგლებში შეიმუშავოს სოციალური დახმარების პაკეტი სოფლად მაცხოვრებელი მოსახლეობის იმ ნაწილისთვის, ვინც მიწის რეგისტრაციას ვერ შეძლებს და მათ შორის, დაქირავებულ მუშახელად მუშაობს საშუალო და დიდ ფერმებში“, - ნათქვამია განცხადებაში.
სოფლის მეურნეობის ანტიკრიზისული გეგმა: პრემიერმა გიორგი გახარიამ მთავრობის სხდომაზე ფერმერების დახმარების პროგრამა წარადგინა. როგორც პროგრამიდან ირკვევა სახელმწიფო ფერმერებს 1 ჰექტარზე 200 ლარით დაასუბსიდირებს.
გარდა ამისა, გახარიას თქმით, ყველა ფერმერი ერთ ჰექტარზე მიიღებს 150 ლიტრ დიზელის საწვავს, რომელიც გარანტირებულად იქნება საბაზრო ფასზე 1 ლარით იაფი.
„ყველა ფერმერი ერთ ჰექტარზე მიიღებს 150 ლიტრ დიზელის საწვავს, რომელიც გარანტირებულად იქნება საბაზრო ფასზე 1 ლარით იაფი. საწვავის ფასი კრიტიკულად მნიშვნელოვანია და ჩვენ ამ პრობლემის გადასაჭრელად ვმუშაობთ. აგროდიზელის ფასი მნიშვნელოვნად იაფი იქნება. ყველა ფერმერს სარწყავი წყალი ექნება უფასო 20 წლის განმავლობაში. თითოეული ფერმერი, რომელსაც ტექნიკის შეძენა დასჭირდა, სახელმწიფო ფულის სახით დაეხმარება 50%-ით. ეს ყველაფერი ძალაში შევა და ფერმერებს შეუძლიატ მიამრთონ შესაბამის ქვედანაყოფებს 20 მაისიდან. ეს ფერმერების დახმარების მცირე ნაწილია. ყველა ეს დახმარება შეეხება 200 000 ფერმერს დაახლოებით და ამ დახმარების სრული ბიუჯეტი 300 000 მილიონი ლარი იქნება“, - განაცხადა გახარიამ.
ასევე, პრემიერის თქმით, 3 წლის განმავლობაში სრულად მოხდება მიწის რეგისტრაცია.
დახურვა