პოლიტიკური სეზონის დასასრულის მთავარი ინტრიგა მაინც ნიკა მელიას გადაწყვეტილებას და გიორგი გახარიას დიდი დოზით გამოჩენას უკავშირდება. ვერ ვიტყვით, რომ რამე მოულოდნელი ვიხილეთ და მოვისმინეთ, ისეთი, რამაც მნიშვნელოვანი ძვრები შეიძლება გამოიწვიოს ქართულ პოლიტიკაში, თუმცა, ჩემთვის, როგორც პოლიტიკური პროცესის დამკვირვებლისთვის, გარკვეული დასკვნების გაკეთება უკვე შესაძლებელია. ამიტომაც მინდა ჩემი აზრი გაგიზიაროთ იმ მთავარ სტრატეგიულ შეცდომებზე, რომელსაც შეიძლება უკვე უშვებდეს ორივე პოლიტიკური ლიდერი.
დავიწყოთ ოცნების ყოფილი პრემიერით - გიორგი გახარიათი, რომელიც პოლიტიკური პოლუსების მიმართ კრიტიკით გამოირჩევა. არა მგონია, რომ მის ამოცანას ტრადიციული ოპოზიციის ნიშაში თავის დამკვიდრება უნდა წარმოადგენდეს, ამ ნიშის მთავარი მახასიათებელი ოცნებასთან და ივანიშვილთან დაპირისპირების ხანგრძლივობა და სიმწვავეა, რაშიც გახარიას - ნაცმოძრაობისთვის, თუ სხვა ოპოზიციური პოლიტიკური სუბიექტებისთვის კონკურენციის გაწევა ძალიან გაუჭირდება.
მეორეს მხრივ, ყოფილი პრემიერი არც ივანიშვილსა და ღარიბაშვილის უნდა გაეჯიბროს სააკაშვილისა და ნაცმოძრაობის აბსოლუტურ მიუღებლობასა და შეგვიძლია პირდაპირ ვთქვათ - სიძულვილში. იმისთვის, რომ გახარიამ მოსახლეობა დაარწმუნოს - ოცნებაზე უკეთ შეძლებს მიშას ხელისუფლებაში არმოშვებას, მან ნაცმოძრაობის მიმართ რადიკალიზმში ივანიშვილს უნდა გაასწროს, რომელსაც ქვეყნის მესამე პრეზიდენტი ციხეში ჰყავს გამომწყვდეული და პერიოდულად რეპრესიების უზარმაზარ ტალღებს აგორებს ნაცმოძრაობის ლიდერებისა და მხარდამჭერების წინააღმდეგ. მიშას მოძულეებს გახარია ამაზე მეტს რაღას უნდა შეჰპირდეს, თუ მის დახვრეტას არა... თანაც, კარგად გვახსოვს - არც 2012 წელს უნახავს ვინმეს გახარია და მისი თანაგუნდელები ქართული ოცნების საარჩევნო კამპანიაში და კიდევ უფრო შორს რომ წავიდეთ, არც 2007 წელს, ნაცმოძრაობასთან დაპირისპირების ყველაზე მწვავე პერიოდში, ოპოზიციის ან მათი მხარდამჭერების რიგებში. მეტიც, იმ ხალხის არცთუ უმნიშვნელო ნაწილი, ვინც დღეს გახარიას გუნდშია, ნაცმოძრაობის ხელისუფლებაში ჩინოვნიკები იყვნენ, სხვადასხვა თანამდებობასაც იკავებდნენ და მათი კრიტიკული განცხადება, ან პროტესტის ნიშნად გადადგმული ნაბიჯი არავის ახსოვს. ამის ფონზე, გახარიას მხრიდან იმის მტკიცება, რომ ნაცმოძრაობისა და სააკაშვილის მიმართ გაცილებით ხანგრძლივი და ღრმად ფესვგადგმული მიუღებლობა აქვს, ვიდრე ქართული ოცნების დღევანდელ, ან ძველ შემადგენლობას, არა მარტო ყალბია, არამედ კონტრპროდუქტიულიც და საერთოდ, ოცნების მტრობასა თუ ნაცმოძრაობის მოძულეობაში სხვა პოლიტიკურ სუბიექტებთან გაჯიბრებაზე სტრატეგიის აგებამ ვეჭვობ მის პარტიას შედეგი მოუტანოს.
ჩემი აზრით, გახარიას ელექტორალური სამიზნე ის ხალხია, ვინც ქვეყნის ევროპულ მომავალს გულშემატკივრობს, უფრო მეტად საჯარო მოხელეები, რომელთაც ცვლილებები სურთ, მაგრამ არა რადიკალური, არც ნაცმოძრაობის ხელისუფლებაში მობრუნება სურთ და ამავე დროს ქართული ოცნების ბოლო წლების კორუფციული პოლიტიკის მიმართ იმედგაცრუება და უკმაყოფილება დაუგროვდათ. ოცნების ექსპრემიერმა, ამ მხრივ საკუთარი უპირატესობა უნდა გამოიყენოს და პოტენციურ ამომრჩეველს თავი "უკეთეს ოცნებად" წარუდგინოს. ამისთვის, გახარიას დაჭირდება როგორც ნაცმოძრაობისგან, ასევე ოცნებისგან გარკვეული დისტანცირება, თან ისე რომ ორივეს პოზიტიურ მემკვიდრეობას მიწა არ მიაყაროს. ამავე დროს მისმა გუნდმა უნდა აჩვენოს რომ ევროპული განვითარების ხაზი, დემოკრატიული თანამშრომლობის რესურსი, სახელმწიფო ინსტიტუტების მართვის კვალიფიკაცია და არაკორუმპირებულობა, მათი მთავარი მახასიათებელია.
რაც შეეხება ნიკა მელიას, ამ შემთხვევაში საქმე გაცილებით რთულადაა, რადგან მისი რესურსი ოპოზიციურად განწყობილი ამომრჩევლის გარკვეულ ნაწილს, ან თუნდაც ბოლოდროინდელი არეულობის გამო გაურკვევლობაში მყოფ სააკაშვილის ტრადიციულ მხარდამჭერებს თავი"უკეთეს ნაცმოძრაობად" წარუდგინოს, ბევრად შეზღუდულია. უკეთესი ნაცმოძრაობის შექმნის მცდელობა უკვე იყო 2016 წელს. როგორ დასრულდა ეს პროექტი ცალკე საკითხია, თუმცა, იმ შემადგენლობას რომელიც მაშინ პარტიას გამოეყო და ევროპული საქართველო დააარსა: გიგა ბოკერია, გიგი უგულავა, დავით ბაქრაძე, გიგი წერეთელი, ზურაბ ჭიაბერაშვილი, სერგი კაპანაძე, ელენე ხოშტარია თუ სხვები, ნამდვილად შეეძლოთ ეთქვათ: ჩვენ ვართ უკეთესი და უფრო კვალიფიციური ნამცოძრაობაო. რისი თქმაც და ნათქვამისთვის დამაჯერებლობის მინიჭება, ნამდვილად გაუჭირდება მელიას, იმ ინტელექტუალური და საერთო ეროვნული ცნობადობის ფიგურების დეფიციტის გათვალისწინებით, რომლებიც დღეს მის გარშემოა. ამდენად ეს მცდელობა, დიდი მონდომების შემთხვევაშიც კი უბრალოდ არადამაჯერებელი და არაეფექტური იქნება.
ბევრად ლოგიკურია თუკი მელია პოლიტიკაში საკუთარი ნიშის მოსანიშნად განსხვავებულ სტრატეგიას აირჩევს, რომელსაც პირობითად ასე დავასათაურებდი: "მე უკეთესი "გრეჩიხა" ვიქნები!" ანუ მე შემიძლია უკეთ და მეტი ვიბრძოლო ქუჩაში, უკან არ დავიხიო, რადიკალური ნაბიჯები გადავდგა და სხვებთან შედარებით ბევრად უკომპრომისო ვიყო რეჟიმთან დაპირისპირებაში. ამ თვალსაზრისით მელიას პოლიტიკურ ბიოგრაფიაში აქვს როგორც პლუსები, ისე მინუსებიც. მას მართლაც ჰქონდა პოლიტიკური პროცესის რადიკალიზაციის არაერთი მცდელობა იმ ტალღაზე, როდესაც მოსახლეობის უკმაყოფილების ხარისხი დღევანდელთან შედარებით გაცილებით მაღალი, ან უფრო მკვეთრად გამოხატული იყო, იქნებოდა ეს გავრილოვის ღამე, სამაჯურის გადაგდება, თუ სააკაშვილის დაპატიმრების შემდგომი საპროტესტო აქციები. თუმცა, მისი არცერთი ასეთი მცდელობა წარმატებით არ დასრულებულა. მეტიც, შედეგის მიუღწევლობა, არაეფექტურობა, კრიტიკული სიტუაციისა და ისტორიული მომენტუმის ვერ შეგრძნება, თუ ხელიდან გაშვება, იყო და დღემდე რჩება მის მიმართ ერთ-ერთ მთავარ და საკმაოდ დასაბუთებულ პრეტენზიად. შედეგი ვერ დადგა მაშინ, როდესაც ის იყო ყველაზე დიდი ოპოზიციური გაერთიანების ლიდერი. შესაბამისი სტატუსით და მასობრივი სახალხო მხარდაჭერით და რა დამაჯერებელი წინაპირობა შეიძლება არსებობდეს იმისთვის, რომ შედეგი იქნება დღეს, როდესაც ის გაცილებით სუსტი პოზიციებიდან იწყებს პოლიტიკურ სტარტაპს.
მელია ყოველთვის ნაცმოძრაობის ტრადიციულ მხარდამჭერებს მიღმა ეძებდა გაფართოების შესაძლებლობებს და სხვა მოთამაშეებთან კონსტრუქციული ურთიერთობის გამოცდილება გააჩნია. ამის მაგალითად ადგილობრივი არჩევნების წინ, ნაცმოძრაობის ლიდერობით შექმნილი ოპოზიციური კოალიცია გამოდგება. დღეს მას აქვს შანსი პოლიტიკურ მოედანზე "შუის შეკრების" შედარებით მასშტაბურ პოლიტიკურ პროცესში საკუთარი როლი და ადგილი იპოვოს. თუმცა ამისთვის ის მკვეთრად უნდა გაემიჯნოს არა მხოლოდ ნაცმოძრაობის დღევანდელ ხელმძღვანელობას, არამედ ნაცმოძრაობას მთლიანობაში, ნაცმოძრაობას, რომელიც ყოველთვის იყო, არის და იქნება უპირველეს ყოვლისა მიხეილ სააკაშვილი. ამიტომ, მიშას მიმართ პიეტეტის შენარჩუნება და ამავე დროს პოლიტიკური სპექტრის შუაში ადგილის დაკავება, ერთად, უბრალოდ ვერ მოხდება. ამ პოზიციით მას შუაში უბრალოდ არავინ მიუშვებს, რადგან მიშასთან ირიბი ასოცირებაც კი ამ გაერთიანებას მიმზიდველობას და ფუნქციას დაუკარგავს. ხოლო თუ ის სააკაშვილს, ვიმეორებ მიხეილ სააკაშვილს და ნაცმოძრაობას, როგორც წარსულს ხაზს გადაუსვამს, წინააღმდეგობაში მოვა მისივე პარტიული წარმონაქმნის შინაარსთან. აქ მისი მთავარი პრობლემა იმაში მდგომარეობს, რომ მელია პარტიის შენებას სუფთა ფურცლიდან და თავისუფალი პოლიტიკური მოთამაშეებისგან კი არ იწყებს, არამედ ნაცმოძრაობის ადგილობრივი ორგანიზაციების ცალკეული რგოლებისგან და ინდივიდებისგან, რომლებიც ნაცმოძრაობის დღევანდელი თავმჯდომარის წინააღმდეგ პროტესტის მიუხედავად, აბსოლუტურ ლოიალობას ინარჩუნებენ მიხეილ სააკაშვილის მიმართ. აი ამის ფაქტორის გაუთვალისწინებლობა კი უკიდურესად დამაზიანებელი იქნება, რადგან ადგილებზე კარგად იციან, რომ მათი ელექტორალური მხარდაჭერის საფუძველს, მაგალითად ზუგდიდში, უპირველეს ყოვლისა სააკაშვილი წარმოადგენს და არა მათი პირადი პოლიტიკური წონა ქართულ პოლიტიკაში.
ორივე პოლიტიკური მოთამაშის სწორი პოზიციონირება ძალიან მნიშვნელოვანია ივანიშვილის დამარცხებაში და ძნელია მათ წარმატება არ უსურვო. თუმცა, ეს რეალობაზე თვალის დახუჭვის ხარჯზე ვერ მოხდება. რეალობა კი ისაა, რომ სწორი ნაბიჯების შემთხვევაში გახარიას პოლიტიკური ნიშა ნაცმოძრაობის მოძულე და ოცნებით გულაცრუებულ ამომრჩეველში გაცილებით ადვილად მოსაპოვებელია, ვიდრე ქართული პოლიტიკის შუა ფლანგზე ნიკა მელიას პერსპექტივა და მომავალი. დედა პარტიებიდან განდგომილების სტრატეგიაში, გახარიას როგორც ნაცმოძრაობისგან ისე ოცნებისგან სრული დისტანცირება აუცილებელია, მაგრამ არასაკმარისი. ისევე როგორც შუა შესაკრებ ოპოზიციურ ნიშაში ადგილის დასაკავებლად მელიას ნაცმოძრაობისგან გამიჯვნაა აუცილებელი და პრინციპში შემდგარი ფაქტი, თუმცა სრულიად არასაკმარისი თუ ის სააკაშვილისგან ბოლომდე და მკაფიოდ არ დისტანცირდა.
დახურვა