პარლამენტმა თავდაცვის კოდექსის პროექტი პირველი მოსმენით მიიღო. მას მხარი 80-მა დეპუტატმა დაუჭირა, 2-მა წინააღმდეგ მისცა ხმა.
თავდაცვის კოდექსში შესატანი ცვლილებები პარლამენტში 28 დეკემბერს წარადგინეს.
რა იცვლება თავდაცვის კოდექსში?
კანონპროექტის განმარტებით ბარათში აღნიშნულია, რომ ცვლილებები მიზნად ისახავს თავდაცვის ძალების მართვის ეფექტიანობის ამაღლებას, სამხედრო სამსახურის გავლასთან დაკავშირებულ ნორმებში გამოვლენილი ხარვეზების გამოსწორებას და თავდაცვის სფეროში არსებული მოქმედი სამართლებრივი აქტების კონსოლიდირებას.
გარდა ამისა, დოკუმენტში წერია, რომ აღმოიფხვრება საკანონმდებლო ხარვეზი და გამოირიცხება "არაკეთილსინდისიერი ფიქტიური "რელიგიური ორგანიზაციების" შესაძლებლობა" დაეხმარონ ცალკეულ პირებს თავი აარიდონ გაწვევას.
სავალდებულო სამხედრო სამსახურს შეეცლება სახელი და ეწოდა - "წვევამდელთა ეროვნული სამხედრო სამსახური". იგეგმება წვევამდელთა ეროვნული სამხედრო სამსახურის ვადის შემცირება.
კერძოდ 12- თვიანი ვადის ნაცვლად შემოთავაზებულია სამსახურის დიფერენცირებული ვადები:
- საბრძოლო ქვედანაყოფში სამსახურისათვის - 6 თვე;
- დაცვის ან უზრუნველყოფის ქვედანაყოფში სამსახურისათვის - 8 თვე;
- უმცროს სამეთაურო თანამდებობებზე და წინასწარ განსაზღვრულ სპეციალობებზე სამსახურისათვის - 11 თვე.
რა იცვლება სასულიერო პირებისთვის?
დღეს მოქმედი კანონმდებლობით სავალდებულო სამხედრო სამსახურს 18-27 წლის პირები ექვემდებარებიან. ამასთან, მოქმედი კანონით გაწვევა გადაუვადდება მღვდელმსახურს ან პირს, ვინც სასულიერო სასწავლებელში სწავლობს.
მართლმადიდებელი ეკლესიის სასულიერო პირების შემთხვევაში კი კონსტიტუციურ შეთანხმებაში პირდაპირ არის გაწერილი, რომ "სასულიერო პირი თავისუფლდება სამხედრო ვალდებულებისაგან".
ორივე შემთხვევაში შედეგი ერთი დგება - მღვდელმსახური ჯარში აღარ მიდის.
თავდაცვის კოდექსის ამჟამინდელი პროექტის მიხედვით, სავალდებულო სამხედრო სამსახურში გაწვევის გადავადების უფლებით სასულიერო პირი ვეღარ ისარგებლებს. როგორც განმარტებით ბარათშია აღნიშნული, "გადავადების აღნიშნული საფუძველი არ არის თავსებადი იმ ხედვებთან, რომელსაც ავითარებს სახელმწიფო თავდაცვისუნარიანობის ამაღლების მიზნით".
სასულიერო პირებს მოუწევთ გაიარონ არასამხედრო, ალტერნატიული შრომითი სამსახური, რომელიც 12 თვე გაგრძელდება.
სწორედ ამ ცვლილებებმა გააჩინა კითხვები იმასთან დაკავშირებით, რამდენად თანასწორი იქნება კანონი მართლმადიდებელი და სხვა კონფესიების მღვდელმსახურების მიმართ.
ტოლერანტობისა და მრავალფეროვნების ინსტიტუტი (TDI) აღნიშნავს, რომ მთავრობის მიერ შემოთავაზებული ინიციატივის ფარგლებში, არ იგეგმება ცვლილებების შეტანა კონსტიტუციურ შეთანხმებაში. კონსტიტუციურ შეთანხმებას კი იერარქიულად უპირატესი იურიდიული ძალა აქვს ორგანულ და საქართველოს კანონებთან მიმართებით.