აშშ ყაზახეთის მთავრობას თავშეკავებისკენ, ხალხს კი - მშვიდობიანი პროტესტისკენ მოუწოდებს

ამერიკის შეერთებული შტატები ყაზახეთის მთავრობას თავშეკავებისკენ, ხალხს კი მშვიდობიანი პროტესტისკენ მოუწოდებს, განცხადება თეთრი სახლის პრეს მდივანმა ჯენ პსაკმა გააკეთა.

"ჩვენ თვალყურს ვადევნებთ ყაზახეთში მიმდინარე მოვლენებს, მხარს ვუჭერთ მშვიდობას, პროტესტის მონაწილეებს მოვუწოდებთ წარმართონ თავიანთი ქმედებები მშვიდობიანად, ხოლო მთავრობას მოვუწოდებთ გამოიჩინოს თავშეკავება" - თქვა ჯენ პსაკმა ბრიფინგზე.

თეთრი სახლის პრეს მდივანმა სიცრუე უწოდა რუსეთის ბრალდებას, რომ ყაზახეთში პროტესტი აშშ-მ წააქეზა.

ყაზახეთში ვითარება დაძაბულია, ყაზახეთის შინაგან საქმეთა სამინისტროს განცხადებით ეროვნული გვარდიის 8 პოლიციელი დაიღუპა, მათივე ინფორმაციით, დაჭრილია 316 ადამიანი.

ყაზახეთში საგანგებო მდგომარეობა გამოცხადდა. აქამდე საგანგებო მდგომარეობა მხოლოდ დედაქალაქში მოქმედებდა.

მთელი დღის განმავლობაში ყაზახეთის მსხვილ ქალაქებში საპროტესტო აქციები გრძელდებოდა. ქალაქ ალმათში მომიტინგეებმა საოლქო ადმინისტრაციის შენობა და აეროპორტი დაიკავეს. ქვეყნები ყაზახეთის მიმართულებით რეისებს აუქმებენ. მთელი ქვეყნის მასშტაბით კი გაითიშა ინტერნეტი. ვრცელდება ინფორმაცია, რომ ზოგიერთ რეგიონში ინტერნეტმა მუშაობა აღადგინა.

ყაზახეთში მიმდინარე მოვლენებს გამოეხმაურა ევროკავშირი, რომელიც მხარეებს, რომ ძალადობის ესკალაციისგან თავი შეიკავონ.

"ევროკავშირი მოუწოდებს ხელისუფლებას პატივი სცეს ფუნდამენტურ უფლებას მშვიდობიან შეკრებაზე და უსაფრთხოების სფეროში თავისი კანონიერი ინტერესების დაცვის დროს პროპორციული ძალა გამოიყენოს", - ნათქვამია განცხადებაში.

გარდა ამისა, პროტესტზე ბელარუსის პრეზიდენტი, ალექსანრ ლუკაშენკო რუსეთისა და ყაზახეთის პრეზიდენტებს ტელეფონით ესაუბრა. 

მასობრივი პროტესტის ფონზე ყაზახეთში მთავრობა გადადგა. ყოფილი პრეზიდენტი, ნურსულთან ნაზარბაევი კი უშიშროების საბჭოს აღარ უხელმძღვანელებს. 

პროტესტი მანგისტაუს რეგიონში საწვავის ფასის ზრდის გამო 2 იანვარს დაიწყო, მოგვიანებით კი თითქმის მთელი ქვეყანა მოიცვა. ისინი თავდაპირველად ფასის დაწევას ითხოვნდნენ, შემდეგ - მთავრობის გადადგომას.

განსაკუთრებით ვითარება გუშინ, 4 იანვარს დაიძაბა. პოლიციამ ქალაქ ალმათიში აქციის მონაწილეების წინააღმდეგ ცრემლმდენი გაზი და რეზინის ტყვიები გამოიყენა, ასევე, რამდენჯერმე მოხდა ფიზიკური დაპირისპირება. 

ხელისუფლებამ პირველი იანვრიდან 1 ლიტრი თხევადი აირის ფასი 60 ტენგედან (43 თეთრი) 120-მდე (85 თეთრი) გაზარდა. გამოსვლების შემდეგ სამთავრობო კომისია მომიტინგეებს გაზის ფასის შემცირებას დაჰპირდა. მოლაპარაკებების შედეგად მათ თქვეს, რომ 1 ლიტრის ფასი 50 ტენგე (36 თეთრი) იქნება.